فصل هفتم – ثبت نام و اخذ رأی
ماده 96- نماینده و اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی موظفند یك ساعت قبل از زمان شروع اخذ رأی در محل شعبه حاضر شده پس از مرتب نمودن لوازم و مدارك و اطمینان از خالی بودن صندوق و لاك و مهر نمودن آن برنامه ثبت نام و اخذ رأی و قرائت آراء را به شرح زیر انجام دهند.
اول – مرحله مراجعه رأی دهندگان
1- اعضای شعب باید كوشش نمایند محل اخذ رأی در محوطه و مكانی مستقر باشد كه حداقل دو در ورود و خروج رأی دهندگان داشته باشد و چنانچه تعداد كثیری برای دادن رأی مراجعه نمایند به سهولت بتوانند در یك صف استقرار یافته و به ترتیب وارد محل اخذ رأی شوند.
2- رأی دهندگان با در دست داشتن عین شناسنامه در محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی حضور یافته و در یك صف استقرار می یابند و به ترتیب به منظور ثبت نام و دادن رأی، وارد محوطه اخذ رأی می شوند.
دوم _ مرحله كنترل
كنترل در دو مرحله انجام می شود:
الف – كنترل شناسنامه
نماینده فرماندار یا رئیس شعبه یا هر یك از سه منشی شعبه ثبت نام و اخذ رأی با ملاحظه شناسنامه رأی دهنده موارد زیر را مورد توجه قرار می دهند.
1- شناسنامه به مهر اولین دوره انتخابات خبرگان ممهور نشده باشد.
2- شناسنامه متعلق به شخص مراجعه كننده بوده و حداقل 15 سال تمام داشته باشد.
ب – شناسنامه دارای عكس رأی دهنده باشد. در غیر این صورت یك نفر معرف كه دارای شناسنامه عكس دار باشد رأی دهنده را معرفی و هویت او را تصدیق می نماید.
كنترل و بازدید انگشت
نماینده فرماندار یا رئیس شعبه و یا هر یك از سه منشی انگشت سبابه دست راست رأی دهنده را كنترل می نمایند تا آلوده به جوهر استامپ انتخابات نباشد.
در صورتی كه مراجعه كننده دارای شناسنامه ای باشد كه ممهور به مهر انتخابات دور اول خبرگان بوده دلالت بر دادن رأی در شعبه دیگری نماید و یا بر انگشت سبابه او اثر جوهر استامپ اخذ رأی دیگری مشاهده شود به دستور نماینده فرماندار توسط مأمورین انتظامی یا پاسداران انقلاب اسلامی جلب و ضمن تنظم صورت جلسه توسط رئیس شعبه تحویل مقامات ذیصلاح می گردد.
سوم – مرحله ثبت نام
1- پس از انجام مرحله كنترل و حصول اطمینان از اینكه شناسنامه متعلق به شخص مراجعه كننده بوده و واجد شرایط رأی دهنده می باشد و نیز در شعبه دیگری رأی نداده است، یك نفر از منشی ها نسبت به ثبت مشخصات رأی دهنده براساس شناسنامه روی برگ تعرفه « قسمت اول دفتر ثبت نام » اقدام و پس از اخذ امضاء یا اثر انگشت رأی دهنده روی برگ تعرفه را با قید تاریخ امضاء و با مهر انتخابات خبرگان ممهور می نماید.
2- متصدی ثبت نام پشت صفحه اول شناسنامه رأی دهنده (پشت صفحه عكس دار) را به مهر انتخابات ممهور می نماید.
3- كسانی كه به علت جنگ شناسنامه در اختیار ندارند به ترتیب زیر رأی خواهند داد:
الف – آنها كه كارت عكس دار بنیاد امور جنگ زدگان را دارند با همان كارت رأی می دهند.
ب – آنها كه در اردوگاه های جنگ زدگان هستند و كارت ندارند یا معرفی و امضاء مسؤول اردوگاه در تعرفه انتخاباتی رأی خود را به صندوق سیاری كه در همان اردوگاه برده می شود خواهند ریخت.
ج – آنها كه در جبهه ها هستند با معرفی و امضاء فرمانده خود در تعرفه انتخاباتی به صندوق سیار رأی می ریزند.
چهارم – مرحله اخذ رأی
1- پس از ثبت نام رأی دهنده متصدی ثبت نام برگ رأی را پس از ممهور نمودن به مهر انتخابات خبرگان از محل نقطه چین جدا كرده و به رأی دهنده تسلیم می نماید تا اسم نامزد یا نامزدهای مورد نظر خود را در دوره اول حداكثر به تعداد نمایندگان سهمیه حوزه انتخابیه و در دور دوم حداكثر به تعداد نمایندگان كسر حوزه انتخابیه بر روی آن نوشته، تا نموده و داخل صندوق اخذ رأی انداخته و پس از اینكه متصدی شعبه ثبت نام و اخذ رأی انگشت سبابه دست راست او را با جوهر مخصوص رنگ كرده از در خروجی شعبه خارج می شود، قسمت اول دفتر ثبت نام (تعرفه انتخاباتی) به صورت دفترچه های صد برگی در شعبه باقی می ماند.
2- نماینده فرماندار و اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی باید ترتیبی اتخاذ نمایند كه رأی نویسی مخفی و به صورت كاملاً آزاد و بدون اعمال نفوذ شخص دیگری انجام گیرد و بنابراین افرادی كه به نحوی از انحاء در شعبه وظیفه ای به عهده دارند حق نوشتن برگ رأی برای اشخاص را ندارند و در صورتی كه رأی دهنده به هر علتی قادر به نوشتن نباشد باید از وجود افراد خارج كه مورد اعتماد وی باشند استفاده كند و اعضای شعبه نیز مراقبت خواهند كرد تا عمل خلاف قانون انجام نگیرد.
3- ناظرین شورای نگهبان در صورت مشاهده تخلف یا اعمال نفوذ موظفند مراتب را به اعضای شعبه و نماینده فرماندار تذكر دهند و آنها باید فرد یا افراد خاطی را توسط مأمورین انتظامی حاضر در شعبه جلب و مراتب را صورت جلسه و همراه خاطی تحویل مقامات ذیصلاح دهند.
4- نماینده فرماندار و رئیس شعبه ثبت نام و اخذ رأی مراقبت خواهند نمود كه هیچ فرد مسلحی وارد شعبه اخذ رأی نشود و مراقبت این افراد توسط مأمورین انتظامی در جلوی در ورودی شعبه انجام می شود.
پنجم – قرائت آراء
پس از انقضای مهلت اخذ رأی یا حصول اطمینان از اینكه كسی برای دادن رأی در محوطه اخذ رأی نمی باشد در ورودی شعبه اخذ رأی در حضور نماینده فرماندار و ناظر شورای نگهبان و محافظان صندوق بسته می شود سپس برگ های دفاتر ثبت نام (دسته های صد برگی) توسط رئیس شعبه اخذ رأی یا نایب رئیس و یا یكی از منشی ها با همكاری سایر اعضاء شمارش می گردد، سپس آراء داخل صندوق وسیله رئیس شعبه ثبت نام و اخذ رأی یا نایب رئیس با همكاری سایر اعضاء بدون قرائت شمارش می شود و در این حالت جریان قرائت آراء به یكی از طرق زیر خواهد بود.
1- در صورتی كه تعداد آراء داخل صندوق با تعداد اوراق دفاتر ثبت نام (تعرفه انتخاباتی) برابر بود قرائت آراء آغاز می گردد.
2- در صورتی كه تعداد آراء داخل صندوق از تعداد اوراق دفاتر ثبت نام (تعرفه انتخاباتی) بیشتر بود اوراق اضافی بدون آنكه نظریه رأی دهنده خوانده شود توسط رئیس شعبه در حضور اعضاء و نماینده فرماندار و ناظر شواری نگهبان و محافظان صندوق از كل آراء برداشته می شود و پس از آنكه پشت آنها (جمله باطل شد) با رنگ قرمز قید گردید ضمیمه صورت جلسه شده و سپس قرائت آراء آغاز می شود.
توضیح (1) در صورتی كه بین آراء مأخوذه اوراقی غیرچاپی باشد قبل از برداشت اوراق اضافی از كل آراء ابتدا اوراق غیرچاپی برداشته می شود و بقیه اوراق اضافی (اگر موجود باشد) از كل آراء و به ترتیب مذكور كنار گذاشته می شود.
توضیح (2) آراء مأخوذه آرائی است كه طبق تعرفه های انتخاباتی به صندوق ریخته می شود و چنانچه اوراق اضافی به صندوق ریخته شده باشد این اوراق به ترتیبی كه ذكر شد باطل می گردد و جزو آراء مأخوذه محسوب نمی شود.
3- در صورتی كه تعداد آراء داخل صندوق كمتر از تعداد اوراق دفاتر ثبت نام (تعرفه انتخاباتی) باشد مراتب در صورت جلسه منعكس و تعداد آراء موجود ملاك عمل قرار می گیرد و مجدداً اوراق رأی را داخل صندوق ریخته و قرائت و شمارش آراء آغاز می شود.
توضیح (1) چنانچه برگ رأی خوانا نباشد و یا نام نامزدها بیش از تعداد سهمیه استان نوشته شده باشد و یا نام رأی دهنده در آن قید شده باشد و یا غیر از برگ رأی بر روی ورقه دیگر نوشته شده باشد و یا دارای علامت مشخصه باشد باطل و مراتب در صورت جلسه قید و برگ مزبور ضمیمه صورت جلسه می گردد.
توضیح (2) چنانچه سه چهارم اوراق صندوقی باطل باشد كلیه اوراق آن صندوق باطل اعلام می گردد.
4- پس از خاتمه قرائت و شمارش آراء صورت جلسه اخذ رأی شعبه با تكمیل فرم صورت جلسه در پنج نسخه تنظیم و سپس تعداد رأی هر یك از دارندگان رأی در پشت برگ صورت جلسه در فرم مخصوص (فرم نتایج آراء انتخابات خبرگان) قید می گردد و پس از تنظیم و امضاء صورت جلسه شعبه ثبت نام و اخذ رأی وسیله نماینده فرماندار و اعضای شعبه و محافظان و ناظر شورای نگهبان كلیه اوراق و مدارك انتخاباتی و یك نسخه صورت جلسه ثبت نام و اخذ رأی را داخل صندوق رأی قرار داده و پس از لاك و مهر نمودن صندوق ها با دو نسخه صورت جلسه اخذ رأی تحویل محافظان صندوق می دهند یك نسخه صورت جلسه نیز به ناظر شورای نگهبان یا در غیاب او به نماینده فرماندار جهت تسلیم به ناظر یا ناظرین شورای نگهبان یا در غیاب او به نماینده فرماندار جهت تسلیم به ناظر یا ناظرین شورای نگهبان در مركز شهرستان تحویل می گردد. ضمناً یك نسخه از صورت جلسه نیز تا پایان انتخابات نزد رئیس شعبه باقی مانده و سپس تحویل فرماندار می شود، و رئیس شعبه اخذ رأی به اتفاق نماینده فرماندار و در صورت تمایل به همراه اعضای شعبه اخذ رأی به اتفاق محافظان صندوق به محل بخشداری و یا فرمانداری مربوط مراجعه و صندوق ها و صورت جلسه و مدارك رسماً تحویل بخشدار یا فرماندار می شود. اگر در روز اخذ رأی اشكالات و ایراداتی پدید آمده باشد باید در قسمت انتهای صورت جلسه ذكر گردد و به امضاء اعضاء شعبه و نماینده فرماندار و محافظان صندوق و ناظر شورای نگهبان ( در صورت حضور) برسد.
ماده 97- هیأت اجرایی بخش پس از دریافت صندوق های اخذ رأی و صورت جلسات شعب ثبت نام و اخذ رأی حوزه بخش، نتیجه انتخابات بخش را ضمن ارسال صندوق های اخذ رأی و صورت جلسات مربوط به هیأت اجرایی شهرستان اعلام می دارد.
ماده 98- هیأت اجرایی شهرستان بلافاصله پس از دریافت نتایج انتخابات بخش های تابعه نتیجه كلی انتخابات شهرستان را صورت جلسه نموده و همراه نسخه ای از صورت جلسات هیأت های اجرایی بخش های تابعه به هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه (شهرستان مركز استان) اعلام می دارد. ناظران شورای نگهبان ذیل صورت جلسه را امضاء كرده و اگر نظری داشته باشند ذكر می كنند.
ماده 99- هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه بلافاصله پس از دریافت نتایج انتخابات شهرستان های تابعه نتیجه كلی انتخابات خبرگان استان را با اطلاع ناظرین استان آگهی كرده و به ستاد انتخابات كشور نیز اعلام می دارد.
ماده 100- هیأت اجرایی مركز حوزه انتخابیه ظرف دو روز از تاریخ انتشار آگهی نتیجه انتخابات، شكایات مربوط به انتخابات را دریافت و ظرف 48 ساعت با حضور ناظرین شورای نگهبان به آنها رسیدگی و نتیجه نهائی را صورت جلسه نموده و به ستاد انتخابات كشور اعلام می دارد.
برنامه روز اخذ رأی و قرائت آراء دور دوم
برنامه دور اول اخذ رأی با توجه به نكات زیر، در دور دوم تكرار می گردد.
1- شناسنامه مراجعه كنندگان به دو مهر انتخابات خبرگان ممهور نشده باشد.
2- برگ تعرفه و اخذ رأی هنگام رأی گیری دور دوم به مهر انتخابات خبرگان ممهور می گردد. محل مهر دور دوم در پایین برگ رأی و دفتر ثبت نام (تعرفه انتخابات) است.
3- شناسنامه رأی دهنده به مهر دور اول انتخابات همان حوزه انتخابیه ممهور باشد.
4- چنانچه شناسنامه رأی دهنده دارای مهر دور اول انتخابات باشد، به مهر دور دوم در كنار مهر دور اول ممهور می گردد.
5- چنانچه شناسنامه رأی دهنده فاقد مهر دور اول انتخابات خبرگان باشد، هنگام رأی گیری دور دوم به دو مهر در كنار هم ممهور می گردد تا رأی دهنده نتواند برای بار دوم به شعبه اخذ رأی دیگری مراجعه نموده و دوبار رأی دهد.
